Δευτέρα 21 Μαρτίου 2016

Ο Καίσαρας πρέπει να πεθάνει-Cesare deve morire

Ανάμεσα σε δυο έγχρωμες σκηνές, οι αδελφοί Paolo και Vittorio Taviani, «φυλακίζουν» σε ασπρόμαυρη μπομπίνα τις πρόβες ενός ερασιτεχνικού θιάσου, που αποτελείται από τρόφιμους βαρυποινίτες, στην υψηλής ασφαλείας φυλακή Ρεμπίμπια, που βρίσκεται κάπου στα περίχωρα της Ρώμης.
Τα λόγια του Σαίξπηρ, από το αριστούργημα «Ο Καίσαρας πρέπει να πεθάνει», αντηχούν μέσα στα σκοτεινά δίπλο αμπαρωμένα κελιά, στους διαδρόμους και στα κλειστά προαύλια της φυλακής. Ο χώρος μετατρέπεται σε αρχαία Ρώμη, οι φυλακισμένοι γίνονται ο λαός, ο όχλος που επευφημεί  και που καταριέται,  που καθοδηγεί αλλά και καθοδηγείται, κάτω από την μπαγκέτα λαοπλάνων τυράννων.   Μπλέκεται η καθημερινότητα  με τις προσωπικές ιστορίες των φυλακισμένων ηθοποιών, των πρωταγωνιστών  και φτάνει στο σημείο ακόμα και να ταυτίζεται ορισμένες φορές με αυτές, κάνοντας το θεατρικό έργο να «διαλύεται» μέσα στην πραγματικότητα. Οι φυλακισμένοι βάζουν στον ρόλο στοιχεία από την ζωή τους, πλάθουν χαρακτήρες ξεχωριστούς, βασανισμένους,  με βιώματα αυθεντικά, που εξουδετερώνουν την έλλειψη θεατρικής παιδείας.

Η μάχη για εξουσία και κυριαρχία, η αλαζονεία, η αγάπη για την πατρίδα, η «πατριωτική» αγάπη για την πατρίδα, η προσωπική αλήθεια που αντιστρατεύεται και σκοτώνει την αλήθεια των άλλων, η φιλία, ο θαυμασμός, η προδοσία, η υποκρισία, η ανάγκη να βρίσκεσαι πάντα από την πλευρά του ισχυρού και ο πάντα χρήσιμος ηλίθιος Βρούτος, εκεί όπου τον καλεί η ιστορία.
Ξεκίνησε σαν ένα παιχνίδι για τους φυλακισμένους και ήταν μια προσπάθεια από την πλευρά την οργανωμένης πολιτείας να εντάξει την τέχνη μέσα στο σύστημα σωφρονισμού, σαν ένα μέσο ενσωμάτωσης και ψυχολογικής υποστήριξης τους.  Για τους αδελφούς Taviani ήταν μια επιτυχής προσπάθεια να σπάσουν το φράγμα ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και στην μυθοπλασία. Η ανεπαίσθητη εναλλαγή ανάμεσα στο σενάριο και στο «σενάριο», η τόσο διαφανής αλλά ακριβής τοποθέτηση των ρόλων, οι ερμηνείες που απέσπασαν από τους ερασιτέχνες ηθοποιούς, τα δυνατά γεμάτα συμβολισμό αφαιρετικά πλάνα, το υποβλητικό διεισδυτικό μουσικό θέμα που διαπερνά ολόκληρη την ταινία, έρχονται όλα να συγκλίνουν επάνω στο κεντρικό μοτίβο της τέχνης που απελευθερώνει. Της τέχνης, που κάνει τον άνθρωπο να βιώνει επάνω του αβάσταχτο το βάρος του εγκλεισμού, συμπυκνωμένο όλο στην φράση του Κάσιου, που ερμήνευσε ο ισοβίτης Cosimo Rega, κοιτάζοντας κατάματα τον φακό.

 «Από τότε που ανακάλυψα την Τέχνη, αυτό το κελί έχει γίνει πραγματικά μια φυλακή...» 

Δεν υπάρχουν σχόλια: