Δευτέρα 7 Ιανουαρίου 2013

Monsieur Lazhar-Ο εξαιρετικός κύριος Λαζάρ


Πρόκειται για μια εξαιρετική ταινία, που περιγράφει την ζωή ενός μη εξαιρετικού ήρωα, από τα μέσα μιας σχολικής χρονιάς, μέχρι λίγο πριν το τέλος της. «Ο εξαιρετικός κύριος Lazhar», του Philippe Falardeau, δεν έχει κάτι το χαρισματικό, ούτε το εξαιρετικό επάνω του. Μετανάστης από την Αλγερία, φθάνει στο Κεμπέκ του Καναδά, όπου ζητά πολιτικό άσυλο, γιατί στην χώρα του κινδυνεύει η ζωή του- έχει χάσει ολόκληρη την οικογένειά του μετά από στοχευμένη επίθεση των ισλαμιστών εναντίον της γυναίκας του- και προσλαμβάνεται, για να αναπληρώσει την θέση μιας δασκάλας που αυτοκτόνησε σε ένα δημοτικό σχολείο.

Ο Philipe Falardeau επικεντρώνει τα βέλη του στην παθογένεια της συμπεριφοράς ανάμεσα στους πολίτες των ανεπτυγμένων κοινωνιών, όταν οι κανόνες συμβίωσης που αντανακλούν στο κοινωνικό κράτος, στον αμοιβαίο σεβασμό, στα ανθρώπινα δικαιώματα ,«αποστεώνονται» και χάνουν εν μέρει την λειτουργικότητά τους, σαν χειρουργικά εργαλεία στα χέρια μαθητευόμενων γιατρών. Κατακτήσεις που κερδήθηκαν με κόπους και θυσίες και σκοπό έχουν να προστατεύσουν τους κάθε φορά πιο αδύναμους, όπως τα παιδιά,  οι μετανάστες κ.λ.π. συνεχίζουν να λειτουργούν με «κεκτημένη ταχύτητα», ομογενοποιώντας ιδιαιτερότητες και στο όνομα της ατομικότητας, στο τέλος να συνθλίβουν το ίδιο το άτομο.

Ο σκηνοθέτης φυσικά κάνει κριτική στην λάθος εφαρμογή και στην έλλειψη παραμετροποίησης αυτής της διαδικασίας, που αφορά βέβαια τις πιο ανεπτυγμένες περιοχές του πλανήτη. Ο Monsieur Lazhar (Mohamed Fellag) με τίποτα δεν θα άλλαζε την political correct ατμόσφαιρα του Κεμπέκ, για να γυρίσει πίσω στην μίζερη και επικίνδυνη πραγματικότητα της γενέτειράς του.

Το σενάριο, στιβαρό και υπαινικτικό, καταπιάνεται με αποτελεσματικότητα και θίγει ένα σωρό πτυχές της σύγχρονης ζωής, όπως ο ρατσισμός, η χορήγηση πολιτικού ασύλου, οι σχέσεις γονιού-παιδιού και γονιού με τον εκπαιδευτικό, το bullying στα πλαίσια του σχολικού περιβάλλοντος, η ζωή μέσα στην σχολική αίθουσα και ο τρόπος μετάδοσης της γνώσης, η ίδια η παιδική ηλικία  που ακροβατεί ανάμεσα στην τρυφερότητα και την ωριμότητα, που προκύπτει, όχι σαν αφομοίωση εμπειριών, αλλά σαν απορρόφηση τεράστιων ποσοτήτων πληροφοριακών gigabytes.

Η ταινία δεν δίνει λύσεις, δεν έχει τίποτα το διδακτικό. Δεν κάνει το λάθος να «δείξει» προς μια ιδανική κοινωνία ισορροπημένων και σωστά εκπαιδευμένων πολιτών, που θα διορθώσουν κάποια στιγμή όλα τα κακώς κείμενα. Ταυτόχρονα δεν δείχνει και που βρίσκεται το λάθος. Ο θεατής μπορεί να το αναγνωρίσει, συγκρίνοντας αυτό που βλέπει… με την δική του πραγματικότητα.

Οι ερμηνείες των ηθοποιών και ιδιαίτερα των μικρών παιδιών είναι συγκλονιστικές.  

Δεν υπάρχουν σχόλια: